"Janosikowe" do zmiany

W ubiegłym roku do budżetu powiatu sieradzkiego trafiło ponad 2,6 mln zł, do zduńskowolskiego ponad 400 tys., a do budżetu gminy Błaszki 357 tys. zł. I to wszystko w ramach janosikowego, które może zostać zmniejszone jeśli obywatelski projekt ustawy zostanie przyjęty:

- Na 2012 rok planowana część równoważąca subwencji wynosi 2,6 mln zł. Według kalkulacji części powiat sieradzki otrzymuje środki na rodziny zastępcze w kwocie 402 tys. zł, na drogi powiatowe 1,7 mln zł oraz z tytułu różnicy w otrzymywanych podatków 474 tys. zł. Nie da się ukryć, że to 2,6 mln zł to kwota znacząca w budżecie - przyznaje skarbnik powiatu sieradzkiego Iwona Piekarczyk.

Na rewolucję w janosikowym nie zgadza się rządowa opozycja. Prawo i Sprawiedliwość już zapowiada bojkot obywatelskiego projektu ustawy, bo projekt, który do tej pory funkcjonował od lat jest sporym zastrzykiem gotówki dla ubogich rejonów. Nie można do tego dopuścić - przekonuje poseł PiS Grzegorz Schreiber:

- System wspierania gmin jest tak zbudowany w Polsce, że janosikowe musi być. Jest nieodzownym elementem wyrównywania gmin i to działa od kilku lat. Oczywiście pewnie on wymaga jakiejś drobnej korekty, natomiast niestety mamy dziś do czynienia z sytuacją, w której czyni się zamach na janosikowym chcąc je całkowicie zlikwidować. Całkowite zniesienie janosikowego, zgodnie z projektem, który pojawił się w Sejmie, projektem, który z jednej strony zakłada zniwelowanie wpłat z budżetów tych gmin, które są bogatsze, które powinny tego typu świadczenia przekazywać do budżetu państwa, a z drugiej strony zamiana części zrównoważonej subwencji ogólnej, tak to się fachowo nazywa, w budżetach gmin i zastąpienia tego jakimś dziwnym, nie wiadomo jakim konkursem, dotacją w formie konkursu spowoduje to, że na przykład powiat sieradzki w przyszłym roku nie będzie miał w budżecie 2,6 mln zł, które ma obecnie. Co to znaczy dla powiatu sieradzkiego 2,6 mln zł nie muszę chyba tłumaczyć.

Takie stanowisko przyjęło całe PiS, a sam poseł Schreiber zamierza organizować spotkania w powiatach, by zaapelować do gospodarzy gmin, aby ci zaczęli już reagować na proponowane zmiany. Cezary Tomczyk, poseł Platformy Obywatelskiej uspokaja - nikt nie chce całkowicie likwidować janosikowego:

- Rząd, ani Platforma nigdy nie wychodziły z taką inicjatywą. Taka inicjatywa pojawiła się w związku z projektem obywatelskim, który powstał kilkanaście miesięcy temu. Pod projektem, tzw. janosikowym podpisało się prawie 160 tys. osób. Rzeczywiście część posłów warszawskich rozważa poparcie tego projektu. Natomiast nigdy nie mówiliśmy o likwidacji janosikowego, bo jest to element pewnej sprawiedliwości społecznej. Jedyne co ma się zmienić to to, że pieniądze nie byłyby rozdzielone tak jak teraz, czyli dosyć swobodnie, a żeby było rozdzielane tak jak w przypadku środków unijnych, czyli na zasadzie konkursów.

I ten pomysł nie bardzo podoba się posłom PiS, którzy woleliby, żeby projekt pozostał w swojej pierwotnej formie. Przeciwnicy "janosikowego" twierdzą, że projekt jest krzywdzący dla bogatszych województw, które na utrzymanie biedniejszych rejonów muszą rocznie płacić nawet kilka miliardów złotych. Przykładowo Warszawa przez ostatnie 10 lat w ramach janosikowego zapłaciła 7 miliardów złotych. Problemem jest również to, że tych bogatszych gmin nie stać na ciągłe przeznaczanie ogromnych sum pieniędzy i na spłatę janosikowego zwyczajnie przez lata zaciągały kredyty.

Do czerwca tego roku mają powstać sejmowe propozycje zmian w projekcie. Jedna z nich zakłada zmniejszenie janosikowego o 20 proc. i wprowadzenie nowego systemu przekazywania pieniędzy właśnie poprzez wspomniane konkursy. Projekt trafi teraz do podkomisji, a ta zdecyduje czy przekazać ją pod glosowanie posłom. Niewykluczone, że jeszcze w tym roku zostanie podjęta decyzji co do dalszej formy janosikowego.