Światowy Dzień Konsumenta
15 marca to w kalendarzu Światowy Dzień Konsumenta. Wszyscy jesteśmy konsumentami i ważne, abyśmy byli świadomi swoich praw i umieli je egzekwować. Przy tej okazji warto również przypomnieć o najważniejszych zmianach w prawach konsumenta, które weszły w życie wraz z początkiem tego roku.
Światowy Dzień Konsumenta obchodzony jest w rocznicę wystąpienia prezydenta USA Johna F. Kennedy’ego, który 15 marca 1962 r. ogłosił, że wszyscy jesteśmy konsumentami i sformułował cztery podstawowe prawa każdego z nas: do informacji, wyboru, bezpieczeństwa i reprezentacji.
- Niezwykle ważne jest, aby konsumenci byli świadomi swoich praw i umieli je egzekwować. Ten rok zaczęliśmy dużymi zmianami przepisów. Ich celem jest jeszcze lepsza ochrona konsumentów, także w świecie cyfrowym, w którym coraz częściej zawieramy transakcje. Nie wiesz, jak korzystać z nowych przepisów? Wskazówki znajdziesz na odświeżonym portalu prawakonsumenta.uokik.gov.pl. Poznaj, korzystaj i podaj dalej! - zachęca Tomasz Chróstny, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Portal prawakonsumenta.uokik.gov.pl to praktyczny przewodnik po najważniejszych prawach konsumenta: do informacji, reklamacji czy odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa. Oprócz wiedzy w pigułce znajdziesz tu także wzory pism, infografiki, odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania oraz kontakty do instytucji udzielających bezpłatnych porad konsumenckich.
Reklamacje na nowych zasadach
Od 1 stycznia 2023 r. zmieniły się przepisy dotyczące reklamacji. Można je składać albo z tytułu niezgodności z umową, albo na podstawie gwarancji. To do konsumenta należy wybór, z której ścieżki skorzysta, przy czym jedna nie ogranicza możliwości skorzystania z drugiej.
- Prawo do reklamacji to jedno z najważniejszych praw konsumentów. Przysługuje nam zawsze, gdy kupiliśmy wadliwy towar - nieważne, czy kosztował złotówkę czy kilka tysięcy złotych. Nie wahajmy się, korzystajmy z niego, gdy produkt lub usługa są niezgodne z umową. W pierwszej kolejności na podstawie nowych przepisów można żądać naprawy lub wymiany. Jest to zgodne z ideą zrównoważonej konsumpcji - mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Reklamację z tytułu niezgodności z umową składa się do sprzedawcy. Można to zrobić np. gdy produkt okaże się wadliwy, jest niekompletny, nie spełnia potrzeb, o których informowałeś sprzedawcę, odbiega od próbki czy wzoru przedstawionego przed zakupem. Pamiętaj, aby zachować dowód zakupu - może to być np. paragon, potwierdzenie z karty płatniczej, e-mail.
W pierwszej kolejności można żądać naprawy lub wymiany. Zwrot pieniędzy (częściowy lub całkowity) będzie możliwy w kolejnym etapie dochodzenia roszczeń, np. po odmowie sprzedawcy lub kiedy nie jest on w stanie naprawić czy wymienić towaru w rozsądnym czasie. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy niezgodność z umową jest istotna, np. produkt nie nadaje się do używania - wtedy od razu możesz domagać się odstąpienia od umowy lub obniżenia ceny.
Reklamację najlepiej złożyć jak najszybciej po zauważeniu wady. Sprzedawca ma na jej rozpatrzenie 14 dni. Jeśli w tym czasie nie udzielił odpowiedzi, przyjmuje się, że uznał twoje żądania. Pamiętaj, że nie ponosisz żadnych kosztów związanych z reklamacją towaru niezgodnego z umową, w tym kosztów dostarczenia produktu do naprawy.
Sprzedawca odpowiada za wady przez dwa lata od wydania towaru, przy czym przez cały ten okres jest domniemanie, że niezgodność z umową istniała już w chwili zakupu. Natomiast termin przedawnienia roszczeń reklamacyjnych wynosi obecnie 6 lat.
Możesz też reklamować produkt na podstawie gwarancji, jeśli przedsiębiorca (producent, importer, dystrybutor, sprzedawca) jej udzielił. W tym przypadku obowiązują zasady opisane w gwarancji. Nie mogą być one jednak mniej korzystne dla konsumenta niż warunki, o których przedsiębiorca zapewniał w reklamie. Jeśli w gwarancji nie jest określony jej termin, to przyjmuje się, że wynosi on 2 lata od wydania towaru.
Pamiętaj, to do Ciebie należy decyzja, czy złożysz reklamację u sprzedawcy z tytułu niezgodności z umową, czy skorzystasz z gwarancji producenta. Sprawdź, co w danej sytuacji jest dla ciebie korzystniejsze. Sprzedawca nie może Ci niczego narzucać. W przypadku sporu z przedsiębiorcą, możesz skorzystać z bezpłatnej pomocy prawnej. Takiego wsparcia udzielają np. miejscy i powiatowi rzecznicy konsumentów.
O tym z jakiem pomocy mogą skorzystać konsumenci przeczytasz na stronie: https://uokik.gov.pl/pomoc_dla_konsumentow.php