Przebudowa dworca w Zduńskiej Woli - nowocześnie i z tradycją
Przebudowa budynku dworca kolejowego w Zduńskiej Woli to inwestycja, która ma doprowadzić do przywrócenia jego historycznego wyglądu. Inwestycja prowadzona jest przez Polskie Linie Kolejowe wspólnie z miastem Zduńska Wola, które jest właścicielem nieruchomości. Zakończyć ma się pod koniec tego roku.
Inwestycja kosztować będzie 4,5 mln zł, z tego 2,9 mln zł to dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa.
Wewnątrz budynku przewidziano utworzenie punktów obsługi podróżnych i toalety. Zmienia się także otoczenie stacji. Wokół dworca powstają nowe jezdnie i chodniki. Ponadto zbudowane zostanie zadaszenie peronu pierwszego oraz zadaszenie dojścia, które prowadzić ma na peron.
Przebudowa dworca prowadzona jest pod nadzorem Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi. By powrócić do oryginalnej ceglanej elewacji, skute zostały tynki. Dach budynku wykonany został z dachówki ceramicznej. Istniejące piwnice zostały zasypane, a fundamenty poddane izolacji przeciwwilgociowej. Wymienione zostały okna i drzwi.
Wewnątrz budynku posadzka podłogi wykonana zostanie z płytek. Przewiduje się wymianę istniejących instalacji, w tym wymianę oświetlenia na energooszczędne. Budynek dostosowany zostanie do potrzeb osób niepełnosprawnych poprzez wykonanie ścieżki z dotykowych płytek prowadzących niewidomych. Budynek dworca będzie miał ogrzewanie systemowe i będzie podłączony do miejskiej sieci cieplnej.
Na placu Żelaznym przed dworcem wykonane zostaną nowe chodniki, miejsca postojowe, w tym dla osób niepełnosprawnych. Będzie też nowy asfalt. Wykonana zostanie kanalizacja deszczowa nowe przyłącza do budynku oraz oświetlenie. Na terenie placu, na wprost budynku dworca, pojawią się dwa zadaszone miejsca postojowe dla autobusów.
Dworzec w Zduńskiej Woli, jest jednym z czterech przystanków kolejowych, jakie do końca 2023 roku mają zostać zmodernizowane w województwie łódzkim. Prace są realizowane w ramach projektu pn. "Budowa zintegrowanych węzłów multimodalnych wraz z budową i przebudową przystanków kolejowych na terenie województwa łódzkiego". Jego całkowita wartość to 50 mln 221 tys. zł, a wartość dofinansowania to 34 mln 420 tys. zł, z czego 30 mln 771 tys. zł pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, a 3 mln 648 tys. zł to wkład z Budżet Państwa. Resztę pokryła spółka PKP PLK.
Budynek przebudowuje Zakład Robót Budowlanych BUDOMAX Arkadiusz Baś z Grabowca. Umowa została zawarta z wykonawcą 7 maja 2021 roku z terminem wykonania prac do 7 grudnia 2023 roku.
Na trasie kolei warszawsko - kaliskiej
Budynek dworca w Zduńskiej Woli powstał w 1902 r. podczas budowy linii kolei warszawsko-kaliskiej, która poprzez węzeł warszawski z jednej strony i Stację Graniczną w Skalmierzycach, połączyła Imperium Rosyjskie z Europą Zachodnią.
Pierwszy pociąg przejechał tą trasą 15 listopada 1902 roku. Był to kurs z Warszawy do Kalisza. Skład osobowo-towarowy ruszył z siedmioma wagonami i 67 pasażerami. Osobowe to cztery wagony typu pulmanowskiego, w tym jeden mieszany, pierwszej i drugiej klasy, jeden wagon drugiej klasy i dwa trzeciej klasy. Jak donosił "Kurier Warszawski", pociąg był tak przeładowany, że w Zduńskiej Woli dodano wagon.
Z kolei w pociągu jadącym z Kalisza do Warszawy, nie obyło się bez wypadku. Jak napisano w "Kurierze", podczas postoju pociągu na stacji w Zduńskiej Woli, "jednej z pasażerek zgnieciono palec u prawej ręki drzwiczkami wagonu".
Pierwsza podróż trwała około 10 godzin. W ramach regularnego kursowania czas podróży wynosił około 7 godzin, przy średniej prędkości 25 km/h. W 1906 roku udało się oddać do użytku ostatni odcinek łączący Kalisz ze Skalmierzycami, co dało połączenie z Prusami.
Dla Zduńskiej Woli uruchomienie połączenia kolejowego było jednym z ważniejszych wydarzeń w dziejach. Miasto przemysłowe zyskało okno na świat. Towary i surowce, zamiast frachtem konnym, zaczęły docierać do Zduńskiej Woli i wyjeżdżać z miasta koleją. Historycy sugerują, że to dzięki kolei warszawsko-kaliskiej miasto przeistoczyło się z rękodzielniczego w fabryczne.
W 1918 roku wraz po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, kolej warszawko - kaliska przeszła w stan posiadania Polskich Kolei Państwowych, będąc do 1922 roku głównym połączeniem między ziemiami dawnego zaboru pruskiego a terenami byłego Królestwa Kongresowego.
Przypomnijmy, podczas przebudowy dworca w 2022 roku pracownicy odnaleźli dokumenty, które zostały przekazane do Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola. To rozkład jazdy kolei warszawsko-kaliskiej z 1903 roku na odcinku Łódź-Kalisz, z podanymi czasami przejazdu. Przejazd z Kalisza do Łodzi trwał 1 godzinę 43 minuty. Znaleziono także dziennik dyżurnego ruchu, w którym skrupulatnie zanotowano jakie typy lokomotyw przejeżdżały przez stację, numery składów pociągów towarowo-osobowych oraz numery ekspedycji towarowych.
Linia z Łodzi Kaliskiej do Zduńskiej Woli została zelektryfikowana w listopadzie 1965 roku. Natomiast pierwszy pociąg elektryczny przejechał odcinkiem Zduńska Wola - Sieradz 2 czerwca 1973 roku.