Psi bałagan

Batalię w sądzie wygrało Stowarzyszenie Obrony Zwierząt w Jędrzejewie przez co miasto musi unieważnić umowy zawarte w ubiegłym roku ze schroniskiem w Wojtyszkach. I tu pojawia się problem, bo Sieradz stracił tym samym miejsce, do którego może przewozić zwierzęta. Choć prezydent Jacek Walczak zapowiada odwołanie w tej sprawie wszystko wskazuje na to, że już wkrótce najważniejszym problemem Sieradza będzie psi problem:

- Nasz pomysł z oddaniem w użytkowanie wieczyste psów, które tutaj wyłapujemy jako bezdomne miał być pomysłem jednorazowym. To nie miał być pomysł taki ciągły, tylko jednorazowy na to, żeby problem załatwić. Okazało się, że sąd nie podzielił naszego podejścia. Będziemy się odwoływać. Tu jeszcze daleka droga przed nami, w sądach oczywiście będziemy to udowadniać. Nawet jeśli mielibyśmy iść do Sądu Najwyższego, to pójdziemy. Zbyt dużo zadań zostało na gminy nałożone. Na wszystkie gminy, bo to nie jest problem jedynie Sieradza.

Pomysł z wieczystym przekazywaniem psów upadł i teraz miasto musi poszukać innego rozwiązania. A z tym może być problem, bo póki co Sieradz nie ma ani jednego schroniska, które byłoby chętne zająć się bezdomnymi psami. A liczba bezpańskich zwierząt z roku na rok rośnie. Od 2006 roku koszt utrzymania bezdomnych psów wzrósł prawie o 300 tys zł.


Od usypiania do sterylizacji suczek

Samorządowcy wielokrotnie szukali już pomysłów na zmniejszenie liczby bezdomnych psów. Zazwyczaj z niewielkim skutkiem. Były pomysły mniej lub bardziej kontrowersyjne, ale żaden póki co nie okazał się prawdziwym "antidotum" na stale rosnący problem. Przeglądając wszystkie informacje dotyczące proponowanych przez włodarzy pomysłów można natknąć się na artykuł z tygodnika Siedem Dni, w którym opisywany jest jeden z bardziej zaskakujących pomysłów. Pierwsze zdanie brzmi: "Czy bezpańskim psom wyłapywanym na terenie Sieradza grozi usypianie?", a "przeskakując" wzrokiem nieco niżej możemy przeczytać, że nad takim właśnie rozwiązaniem zastanawiał się jeszcze w ubiegłym roku wiceprezydent Cezary Szydło. Psiej eutanazji miały być poddawane zwierzęta, które w schronisku przebywają już od kilku lat i mają niewielkie szanse na adopcję. Taki pomysł od razu spotkał się z krytyką środowisk działających na rzecz zwierząt. Maria Laszczyk ze stowarzyszenia "Psiaki, kociaki i my" mówiła wówczas:

- Usypianie, to ostateczność. Zabijanie zdrowych zwierząt to bezsens. Nie po to są schroniska, by zabijać trzymane tam psy. Problemy z adopcją nie powinny dyskwalifikować takiego psa.

Kontrowersyjny pomysł nigdy nie został jednak zrealizowany, a miasto w dalszym ciągu przeznaczało (i przeznacza do dziś) kilkaset tysięcy złotych rocznie na utrzymanie bezdomnych zwierząt. Kolejnym pomysłem, który miał choć trochę odciążyć miejski budżet i przede wszystkim znaleźć dom dla niechcianych psów była ubiegłoroczna akcja "Weź przyjaciela za darmo". Zostało nią objętych w sumie 150 psów i mimo korzystnych warunków adopcyjnych zaledwie trzy psy trafiły do nowych właścicieli. Nie pomogły tutaj banery, ogłoszenia, a nawet obietnica dożywotniego zapewnienia adoptowanemu psu pożywienia, czy opieki medycznej. Sieradzanie mówiąc dosadnie - zignorowali całą akcję. Trwała kilka miesięcy i wiemy, że magistrat nie będzie jej kontynuował.

W ubiegłym roku wprowadzono bardziej drastyczne rozwiązanie, które również miało pomóc w zmniejszeniu liczby bezdomnych zwierząt. Urzędnicy dali mieszkańcom możliwość wyboru - albo zaczipują, lub wytatuują swojego psa, albo zapłacą 100 zł. Do tego miała być stworzona specjalna baza, w której znalazłby się każdy zaczipowany psiak. Dzięki temu miasto chciało szybciej i sprawniej kontrolować właścicieli, którzy niekoniecznie wywiązywali się ze swoich obowiązków względem psa. Uchwała, którą radni przyjęli spotkała się również z pozytywnym oddźwiękiem ze strony Polskiego Związku Kynologicznego. Niestety taka baza do tej pory nie powstała, a sieradzanie obchodzą przepisy jak mogą. Prezydentowi powoli kończy się cierpliwość, a także, a może przede wszystkim, możliwości. Pierwszy poważny krok w stronę zmniejszenia liczby bezdomnych zwierząt został wykonany w momencie przekazania 10 tys. zł na masową sterylizację kotek. Ale to wciąż nie rozwiązuje problemu stale rosnącej liczby bezpańskich psów. Zdaniem Jacka Walczaka problemem jest tutaj sama mentalność ludzi, a także ich lekceważące podejście do zwierząt:

- Nie ma tutaj takiej złotej recepty. Możemy się poruszać małymi kroczkami. To czipowanie, nie bez bólu, ale idzie. Ono, żeby było pełne musi potrwać kilka lat. To jest zmiana świadomości postępowania. Tak samo jak ze śmieciami, ze ściekami, no tak jest niestety, że nauczyliśmy się pewnych zachowań i te zachowania trzeba zmieniać. Najtrudniej jest zmienić człowieka. Najprościej jest przez nakazy, my chcemy jednak mimo wszystko edukować. Podatek w zamian za czipowanie jest takim sposobem racjonalnego podejścia, to znaczy jak chcesz płacić to płać, jak nie chcesz to zaczipuj.

Problem z bezdomnymi psami jest nie tylko w Sieradzu, nie tylko w Polsce, ale w całej Europie. Choć są kraje, gdzie udało się rozwiązać tę trudną kwestię. To Anglia, gdzie postawiono przede wszystkim na sterylizację suczek i kastrację psów:

- W Anglii poradzono sobie z bezdomnością zwierząt poprzez sterylizację suczek i kastrację piesków. Oczywiście nie dotyczy to zwierząt hodowlanych, tylko zwierząt tych, które nie mają pochodzenia i w ten sposób one nam się nie rozmnażają, i nie powstają niechciane szczenięta, niechciane pieski - przekonuje Karol Pietrucha z Polskiego Związku Kynologicznego.

Jego zdaniem w Sieradzu świadomość samorządowców również z roku na rok jest coraz wyższa i być może w przyszłości z takiego rozwiązania skorzystają władze Sieradza. Zresztą tej koncepcji nie wyklucza również sam prezydent Jacek Walczak, ale zanim dojdzie do wprowadzenia odpowiednich przepisów i uchwał w życie najpierw miasto musi poradzić sobie z wciąż nierozstrzygniętym przetargiem na opiekę nad zwierzętami. Do konkursu nie zgłosiło się jak dotąd żadne schronisko, a to oznacza, że przed włodarzami pojawił się jeszcze poważniejszy dylemat niż ten dotyczący sterylizacji. Mianowicie - kto zajmie się bezdomnymi psami z terenu miasta? I tu prezydent Jacek Walczak bezradnie rozkłada ręce mówiąc - nie mam pojęcia co teraz powinniśmy zrobić. Nad ewentualnymi rozwiązaniami miasto będzie musiało się zastanowić jeśli po upływie terminu konkursowego okaże się, że mimo rozesłanych pism żadne schronisko nie zamierza podjąć się takiej opieki.

W Sieradzu nerwowo, w Zduńskiej Woli przygotowują "Program opieki nad bezdomnością"

Podczas, gdy w Sieradzu problem z bezdomnymi zwierzętami rośnie powoli do rangi miejskiego problemu nr 1, w innych gminach włodarze ze spokojem realizują projekty, które pomogą zmniejszyć liczbę bezdomnych psów. Bo o tym, że taki problem istnieje wiedzą wszyscy. Komplikacje pojawiają się wtedy, gdy trzeba znaleźć skuteczne rozwiązanie.

W Zduńskiej Woli w wyniku niedawno rozstrzygniętego przetargu opiekę nad zwierzętami przejęło schronisko w Czartkach. Do tej pory również korzystano z usług schroniska w Wojtyszkach, ale to Czartki okazały się dla miasta korzystniejsze. Łącznie bezdomnych psów jest 190, a zaadoptowano jak dotąd zaledwie dwa:

- Przetarg dotyczący opieki nad bezdomnymi psami wygrała firma spod Zduńskiej Woli. W tej chwili na razie funkcjonuje taka forma jaka funkcjonuje, czyli jest to schronisko dla psów, gdzie psy są poddawane opiece - leczeniu, wyżywieniu i te sprawy związane z utrzymaniem psów - mówi Krzysztof Jędrzejewski, wiceprezydent Zduńskiej Woli.

W dodatku samorządowcy chcą na znacznie większą i poważniejszą skalę wprowadzić program dotyczący adopcji bezdomnych psów:

- Natomiast przymierzamy się dość poważnie do tematu adopcji psów. Adopcja polegająca na tym, że byłaby przeprowadzana przez osoby indywidualne za pośrednictwem przyjaciół zwierząt. To jest też taki pomysł, który zapewniłby tym psom przyszłych właścicieli - dodaje Jędrzejewski.

Zduńska Wola radzi sobie lepiej pod względem finansowym od Sieradza. Bo o ile Sieradz wydaje rocznie ponad 400 tys. zł na utrzymanie psiaków, o tyle w sąsiednim mieście ta kwota jest prawie o 100 tys. zł. mniejsza. W tym roku planowane jest również przeprowadzenie sterylizacji 50 kotek.

Większego problemu z bezpańskimi zwierzętami nie ma za to gmina Błaszki. Tam podpisana jest umowa ze schroniskiem w Wojtyszkach, które całodobowo zajmuje się psami z terenu gminy:

- Ten problem zawsze był, jest i obawiam się, że będzie, natomiast skala problemu jest tutaj w każdej gminie inna. Nie mamy jakiejś wielkiej tragedii, chociaż powiem tak - trudno mi się troszeczkę pogodzić z rozstrzygnięciem dla miasta Sieradza. Ponieważ dzisiaj sytuacja jest taka, że każdy pies traktowany jest jako własność gminy i jest to dla nas uciążliwe, bo z jednej strony oczekuje się od gminy, by coś z tym psem zrobiła, a z drugiej strony słyszę, że ja mam teraz tylko płacić za psa, natomiast nie jest on mój. Zachodzi tu jakaś dziwna interpretacja - mówi burmistrz Błaszek Piotr Świderski.

Złoty środek - takiego nigdy nie będzie

Wszystko wskazuje na to, że sieradzki problem z psami jeszcze długo pozostanie nierozwiązany. Bez względu na to jaką decyzję podejmie prezydent zawsze pozostaną środowiska niezadowolone z danego rozwiązania. Być może najskuteczniejszym działaniem będzie opisywana wyżej sterylizacja suczek i kastracja psów, ale jeśli będzie ona wprowadzana tak długo jak w przypadku kotek, to może się okazać, że zamiast ponad 400 tys. zł miasto będzie płaciło jeszcze więcej.